مراحل فرآیند تسویه حساب با کارکنان

یکی از دلایلی که منجر به  روز مشکلاتی بین کارگر و کارفرما در موقع تسویه حساب ممکن بوجود بیاد بی‌اطلاعی یا بی‌توجهی آنها به نحوه انجام تسویه حساب به صورت قانونی می باشد. لذل کارفرما هنگام تسویه حساب موظف است اسنادی جهت تعیین کلیه حقوق و مطالبات دوره اشتغال به کار کارگر تهیه نماید؛ این اسناد که پس از پرداخت کلیه وجوه به امضای کارگر می‌رسد، سند صحت ادعای کارفرما در محاکم قضایی خواهد بود. جهت دانلود فرم تسویه حساب پرسنل میتوانید به سایت مشاوره کسب وکار کاسب یار مراجعه کنید.

مراحل تسویه حساب کارکنان به شرح زیر می باشد:

• تسویه اداری/کارگاهی
• تسویه مالی
• پیوست سند پرداخت مطالبات
• تعیین وضعیت بیمه بیکاری
• ارائه گواهی نامه رضایت از کارگر

مرحله اول: تسویه اداری/کارگاهی

باتوجه به اینکه که شخص در زمانی در محلی مشغول به کار است، ابزارها و لوازمی مانند تجهیزات متعلق به کارگاه در اختیار اوست باید در زمان تسویه حساب کلیه آنها را بازگرداند. از جمله این تجهیزات می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

♦️ تجهیزات رفاهی

♦️ تجهیزات اداری

♦️ تجهیزات امنیتی

♦️ تجهیزات کارگاهی

همچنین در صورتی که بدهی به شرکت یا کارگاه دارد، باید تسویه نماید.

مرحله دوم: تسویه مالی

تسویه حساب مالی در چندین مرحله به شرح زیر انجام می‌شود:

1.   ابتدا میزان اضافه کاری‌ها، غیبت‌ها و یا مرخصی‌های استفاده نشده، مدت زمان دقیق کارکرد شخص، بر اساس روز و ساعت بر اساس دستگاه یا دفتر ورود و خروج پرسنل، مشخص می‌شود.
2.  در ادامه کارفرما کلیه مطالبات حقوقی و مزایای وی بر اساس میزان کارکرد شخص، موظف است پرداخت نماید.

نحوه محاسبه مطالبات کارگران در زمان تسویه حساب

فهرست مطالبات کارگران در زمان تسویه حساب عبارت است از:

• حقوق و دستمزد بر اساس قرارداد فی‌مابین کارگر و کارفرما
• سنوات پایان خدمت:حق سنوات یا سنوات پایان خدمت، معادل یک ماه حقوق برای هر سال کارکرد و برای کارکرد کمتر از یک سال، 2.5 روز حقوق و دستمزد به ازای هر ماه است.
• حقوق مرخصی‌های استفاده نشده (حداکثر 9 روز در طی سال)
• حق اولاد وعائله مندی، خواربار، حق مسکن، مزایای غیرنقدی و سایر مزایای رفاهی شاغل بر اساس قانون کار
•  عیدی و پاداش پایان سال: حداقل عیدی و پاداش برای یک سال کارکرد، معادل 60 روز دستمزد روزانه و برای کارکرد کمتر از یک سال، پنج روز حقوق و دستمزد به ازای هر ماه است.
•  سایر مطالبات معوقه مانند حق ماموریت بر اساس توافق کارگر و کارفرما

 نکته

تسویه حساب مالی با کارگر و پرداخت مطالبات او وابسته به نحوه قطع همکاری با او نخواهد بود؛ یعنی حتی اگر یکی از کارکنان از شغل خود اخراج شود، مشمول دریافت مطالبات معوقه و همچنین حق سنوات خود خواهد بود.

مرحله سوم: پیوست سند پرداخت مطالبات به برگه تسویه حساب

یکی از مهم‌ترین مراحل تسویه حساب با پرسنل، ضمیمه نمودن سند پرداخت مطالبات شخص به برگه تسویه حساب او است. طبق قانون برگه تسویه حساب پرسنل بدون پیوست سند پرداخت هیچ گونه اعتباری ندارد. این سند می‌تواند کپی چک تسلیمی، فیش واریز بانکی، پرینت حساب و یا سایر موارد نشان دهنده پرداخت مطالبات به کارگر باشد. درنتیجه پرداخت مطالبات مالی پرسنل، باید از طریق چک بانکی و یا واریز به حساب بانکی آنان انجام شود و پرداخت وجوه نقد بابت تسویه حساب با کارکنان از نظر قانون پذیرفته شده نیست.

مرحله چهارم: تعیین وضعیت بیمه بیکاری

تعیین وضعیت بیمه بیکاری را نیز می‌توان یکی از مراحل فرآیند تسویه حساب با پرسنل در نظر گرفت. به این دلیل که گاهی فرد پس از تسویه حساب با محل خدمت قبلی، تا مدتی شغل مناسبی پیدا نمی‌کند؛ به عبارت دیگر، مدتی را بیکار می‌ماند و در نتیجه تمایل به استفاده از بیمه بیکاری در این مدت دارد؛ از این رو کارگر پس از تسویه حساب تنها با دارابودن یکی از شرایط زیر می‌تواند از بیمه بیکاری استفاده نماید:

• در قرارداد کار دائم؛ کارگری که به صورت غیرارادی بیکار شده باشد، با ارائه یک نسخه از قرارداد و برگه تسویه حساب به اداره کار و شکایت از کارفرما، می‌تواند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کند
• شخصی که قرارداد کار نداشته باشد؛ در صورتی که بیکاری غیرارادی و مدت خدمت در محل کارگاه، حداقل 6 ماه باشد
• بیکاری غیرارادی در قرارداد کار موقت بیش از یک سال؛ بر اساس تفاهم نامه شماره 118739 مورخ 84/12/01 وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی

 نکته
بیمه بیکاری معمولا پس از 30 روز از اخراج یا قطع همکاری کارگر با مجموعه قبلی و با دریافت نامه عدم تمدید قرارداد با کارفرما برای شخص برقرار می‌شود.
مرحله پنجم: ارائه گواهی نامه رضایت از کارگر

این مرحله که معمولا آخرین مرحله فرآیند تسویه حساب است، در جهت کمک به پرسنل جهت یافتن شغل مناسب دیگر، انجام می‌شود.بر اساس ماده 187 قانون کار، کارفرما موظف است بنا به درخواست کارگر پس از پایان قرارداد کار، گواهی انجام کار با قید مدت کارکرد، زمان شروع و پایان و نوع کار انجام شده را به وی تسلیم نماید.

مهلت تسویه حساب با کارکنان

با اینکه متاسفانه قانون کار مهلت مشخص و یا شرایط معینی برای زمان تسویه حساب پرسنل (Personnel settlement) مشخص نکرده است؛ اما کارفرمایان معمولا نسبت به تسویه حساب با کارگران خود، طی مدت کوتاهی اقدام می‌کنند. که در این صورت، کارکنان شرکت می‌توانند از کارفرما نزد اداره کار شکایت نمایند